ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΥΤΟΡΡΙΖΑ ΑΜΠΕΛΙΑ ΜΙΑ ΚΑΠΟΙΑ ΛΥΣΗ;

Από τη μία η λειψυδρία και η κλιματική κρίση, από την άλλη οι κοινωνικές αλλαγές και η στροφή του καταναλωτικού κοινού –με εντυπωσιακή άνοδο της ζήτησης των βιολογικών και των κρασιών ήπιας παρέμβασης–, έχουν φέρει ταραχή στον χώρο αλλά και διάφορες ιδέες προς εφαρμογή για οινοποιούς και οινολόγους. Μία από αυτές, που εφαρμόζεται κιόλας, είναι η αξιοποίηση αυτόρριζων αμπελιών, τα κλήματα δηλαδή αυτούσιων ποικιλιών Vitis Vinifera, χωρίς τον εμβολιασμό τους σε αμερικανικό υποκείμενο. Ο οινοποιός Loïc Pasquet, δημιουργός του διάσημου σε όλο τον οινικό κόσμο κρασιού Liber Pater, τάραξε τα νερά στις αρχές της δεκαετίας του 2000 φυτεύοντας αυτόρριζες και σπάνιες ποικιλίες του Μπορντό στην περιοχή Graves. Με αυτή του την κίνηση θέλησε να μας θυμίσει τη γεύση του παλαιού, προφυλλοξηρικού Μπορντό. Ο ίδιος πιστεύει πως, όταν μια ποικιλία εμβολιάζεται σε μια ρίζα, είναι σαν να αφαιρείται ένα μέρος από το terroir. Μαζί του συμφωνούν πολλοί οινοποιοί παγκοσμίως, όπως και ο οινολόγος του οίκου σαμπάνιας Bollinger, ο οποίος υποστηρίζει πως χάρη στους αυτόρριζους αμπελώνες θα ξαναθυμηθούμε την αληθινή γεύση του Merlot για το Μπορντό ή του Pinot Noir για την Καμπανία. O Loïc επιμένει πως τα αυτόρριζα κλήματα αντέχουν πολύ περισσότερο από τα εμβολιασμένα στη ζέστη και στην ξηρασία, και πως αυτή είναι η λύση για την κλιματική κρίση και όχι η φύτευση ποικιλιών του νότου στο Μπορντό, κίνηση που κατ’ εκείνον θα αλλοιώσει τον αυθεντικό χαρακτήρα των κρασιών της ζώνης. Έχει, άραγε, δίκιο ο πρωτοπόρος αμπελουργός-οινοποιός, ο οποίος έχει ενοχλήσει τόσο τους συναδέλφους του οινοποιούς όσο και το γαλλικό Υπουργείο Γεωργίας, που προσπάθησε να σταματήσει αυτή του την προσπάθεια; Επιστημονικές αποδείξεις για το πόσο επηρεάζει τη γεύση του κρασιού ο εμβολιασμός δεν υπάρχουν ακόμη, σίγουρα όμως το κρασί που παράγεται από τα αυτόρριζα κλήματα είναι ξεχωριστό. Με τη δημιουργία το 2019 του πανευρωπαϊκού συλλόγου παραγωγών κρασιού από αυτόρριζους αμπελώνες, Les Francs de Pieds, έχει ξεκινήσει έρευνα προκειμένου να διαθέτουμε πλέον περισσότερα επιστημονικά δεδομένα και όχι μόνο γευσιγνωστικά. Κομμάτι αυτής της έρευνας είναι και η σύγκριση των παλαιών εμβολιασμένων αμπελώνων με παλαιούς αυτόρριζους. Ξέρουμε ότι η ποιότητα που δίνουν οι παλαιοί είναι πολύ καλύτερη από αυτήν των νεότερων. Έχουμε δει τους όρους Παλιά Αμπέλια ή Παλαιά Κλήματα, Vieilles Vignes, Old Roots κ.ά. σε ετικέτες οι οποίες προσπαθούν να δείξουν στον καταναλωτή ότι διαφέρουν. Είναι όμως μόνο η ηλικία του φυτού ή ο συνδυασμός του αυτόρριζου και της ηλικίας μαζί που κάνουν τη μεγάλη διαφορά στα κρασιά των προφυλλοξηρικών αμπελώνων; Προσωπικά, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το κρασί που παράγεται είναι σαφώς ανώτερο και πως το «κίνημα» αυτό δεν είναι μόνο μια νέα τάση ή μια νέα ανάγκη του μάρκετινγκ. Κανείς δεν θα διαφωνήσει ότι ένα κρασί από αυτόρριζο αμπελώνα είναι πιο εκφραστικό και η αίσθηση που αφήνει στο στόμα μοναδική. Η δομή, η φινέτσα καθώς και η διάρκεια που έχουν τα κρασιά αυτά στην επίγευσή τους τα κάνουν πραγματικά αξέχαστα. Πιστεύω πως η επιστημονική απόδειξη δεν θα αργήσει να μας επιβεβαιώσει. Μέσα από τη συμμετοχή μου στον σύλλογο Les Francs de Pieds προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε τις κυβερνήσεις και την UNESCO για τον μεγάλο θησαυρό που κρύβεται στα μοναδικά αμπελοτόπια μας, τα οποία θα πρέπει να ενταχθούν στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν τους περισσότερους αυτόρριζους αμπελώνες από όλες τις χώρες της ΕΕ. Ας τους αξιοποιήσουμε, ας τους αναδείξουμε και ας μην αφήσουμε καμία αναδιάρθρωση να σταθεί εμπόδιο.