Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ePaper

Οδός Ολύμπου: ο δρόμος που έχει τη δική του ιστορία

Από τον αριθμό 1 μέχρι το 127 διατρέχουμε την οδό Ολύμπου και σημειώνουμε ωραία στέκια για καφέ και τσιμπολόγημα στα πέριξ της Ρωμαϊκής Αγοράς.

ΤΟΝ ΑΎΓΟΎΣΤΟ ΤΟΎ 1917, μια τρομερή πυρκαγιά θα κατακάψει ένα μεγάλο τμήμα του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης. Σπίτια, μαγαζιά, εκκλησίες, συναγωγές, τζαμιά και δημόσια κτίρια θα καταντήσουν πυρπολημένοι ερειπιώνες. Η Θεσσαλονίκη έχει απελευθερωθεί μόλις πριν από πέντε χρόνια, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος μαίνεται, ο Εθνικός Διχασμός κυριαρχεί στην πολιτική ατζέντα και η Ρωμαϊκή Αγορά βρίσκεται ακόμα θαμμένη βαθιά μέσα στη γενέθλια γη. Η κυβέρνηση του Βενιζέλου θα αντιδράσει αμέσως. Θα συστήσει μια επιτροπή υπεύθυνη για την ανοικοδόμηση, στην οποία συμμετέχουν τα πιο λαμπρά μυαλά της εποχής. Έλληνες, Γάλλοι και Άγγλοι ειδήμονες θα πρέπει να σχεδιάσουν τη νέα Θεσσαλονίκη, μια πόλη που θα πρέπει να μοιάζει σαφώς πιο ευρωπαϊκή από αυτήν που κάηκε. Επικεφαλής της επιτροπής ορίζεται ο ιδιοφυής Γάλλος αρχιτέκτονας, πολεοδόμος και αρχαιολόγος Ερνέστος Εμπράρ. Το σχέδιό του –που δεν θα υλοποιηθεί ποτέ σε όλη του την έκταση– θα μας δώσει, μεταξύ άλλων, την πιο όμορφη πλατεία της πόλης, την πλατεία Αριστοτέλους. Εκεί που βρίσκεται σήμερα η Ρωμαϊκή Αγορά, λίγο πιο κάτω από τον επίσης καμένο ναό του Αγίου Δημητρίου, θα σχεδιάσει το διοικητικό κέντρο της πόλης. Έτσι, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι υπεύθυνοι θα αρχίσουν το σκάψιμο για τα θεμέλια του δικαστικού μεγάρου, θα έρθει στο φως ένας από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Θεσσαλονίκης. Η άγνωστη έως τότε Ρωμαϊκή Αγορά θα αναδυθεί μέσα από τα έγκατα της γης. Τα δικαστήρια θα χτιστούν τελικά στον Βαρδάρη, όμως η πλατεία που δεσπόζει μπροστά στο Forum –εκεί όπου έστεκαν οι Μαγεμένες ή las Incantadas, όπως τις αποκαλούσαν οι Σεφαραδίτες Σαλονικιοί Εβραίοι, πριν μεταφερθούν στο Λούβρο το 1864– θα συνεχίσει να ονομάζεται πλατεία Δικαστηρίων, ανακαλώντας τη μνήμη ενός πρότζεκτ που δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Τάσος Παπαδόπουλος, αρχαιολόγος – ξεναγός

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

el-gr

2023-03-12T08:00:00.0000000Z

2023-03-12T08:00:00.0000000Z

https://kathimerini.pressreader.com/article/284953909181248

Kathimerini Digital