Ο ελάχιστος εταιρικός φόρος στο τραπέζι των ηγετών του G7

Θα υιοθετήσουν σχέδιο αλλαγών του παγκόσμιου φορολογικού συστήματος

Ο ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος, διαθέτει τους πόρους για να ταξιδέψει στο Διάστημα. Ο Ελον Μασκ κάνει το ίδιο. Οι πλουσιότεροι των πλουσίων έχουν προ πολλού αφήσει πίσω τους τη μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων. Ο πλούτος των 500 πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο ανέρχεται τώρα σε 8,4 τρισ. δολάρια, έχοντας σημειώσει αύξηση 40% στο ενάμισι έτος που έχει παρέλθει από την αρχή της πανδημίας. Στο μεταξύ, οι τεχνολογικοί κολοσσοί που έχουν αναδειχθεί στους νικητές της οικονομίας και αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος αυτού του πλούτου καταβάλλουν λιγότερους φόρους από τους υπαλλήλους ενός καταστήματος τροφίμων. Και οι βαθύπλουτοι ιδρυτές τους εκμεταλλεύονται τα «παραθυράκια» του νόμου και μεταβιβάζουν δυσθεώρητα έσοδα στους κληρονόμους τους εντελώς αφορολόγητα. Τώρα, όμως, η ομάδα των ισχυρότερων χωρών που έχουν τη δύναμη να αμφισβητήσουν την κυριαρχία των τεχνολογικών τιτάνων ετοιμάζεται να αναλάβει δράση. Οι ηγέτες των επτά ισχυρότερων χωρών του κόσμου, του G7, συμπεριλαμβανομένων του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν αλλά και του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, θα υιοθετήσουν σχέδιο για να καλύψουν τις τρύπες του παγκόσμιου φορολογικού συστήματος, σε συνάντηση που θα πραγματοποιήσουν αυτό το Σαββατοκύριακο στη νοτιοδυτική Αγγλία. Ενώ οι αλλαγές θα πρέπει να λάβουν την έγκριση από μία μεγαλύτερη ομάδα κρατών πριν αρχίσουν να υλοποιούνται, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνεται και η Κίνα, η συμφωνία των χωρών-μελών του G7 σηματοδοτεί μία ιστορική αλλαγή, έπειτα από δεκαετίες αποτυχημένων προσπαθειών για επιβολή φόρου σε πολυεθνικές επιχειρήσεις. «Είναι πολύ εύκολο για τις πολυεθνικές εταιρείες αλλά και για τους πλούσιους να φοροδιαφεύγουν. Αυτό που βλέπουμε στη συνάντηση του G7 είναι πως ήρθε η ώρα για τους πολιτικούς να πάρουν ξανά τη δύναμη στα χέρια τους», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο Φιλίπ Μαρτάν, πρώην σύμβουλος του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, νυν επικεφαλής του συμβουλίου οικονομικής ανάλυσης. «Υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας, ένα σημείο καμπής όπου αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι χρειάζονται δύναμη σε φορολογικό επίπεδο και έχουν ανάγκη να ξοδεύουν περισσότερο». Η συμφωνία θα ενισχύσει τα σχέδια του προέδρου Μπάιντεν να αυξήσει τους φόρους στις πολυεθνικές αλλά και στους πλουσιότερους επιχειρηματίες μέσω της αύξησης των συντελεστών. Ετσι, θα τους ωθήσει να πληρώσουν περισσότερο εξισώνοντας ταυτόχρονα τους συντελεστές μεταξύ επενδυτών και εργαζομένων. Οι εν λόγω προτάσεις αποτελούν μέρος μιας γενικότερης «αναβίωσης» πρωτοβουλιών που αφορούν τους πλούσιους σε παγκόσμιο επίπεδο, από το Μπουένος Αϊρες στη Στοκχόλμη και την Ουάσιγκτον. Αυτές περιλαμβάνουν νέους φόρους σε κέρδη, φόρους κληρονομιάς και φόρους σε περιουσίες, και ως προτάσεις άρχισαν να κερδίζουν έδαφος από τότε που η πανδημία της COVID-19 δημιούργησε μεγάλες φορολογικές τρύπες στους λογαριασμούς των κυβερνήσεων παντού ανά τον κόσμο. H κ. Γέλεν σε κοινό άρθρο της στην Washington Post με τους υπουργούς Οικονομικών της Γερμανίας, της Ινδονησίας, του Μεξικού και της Ν. Αφρικής, ζήτησε από όλες τις χώρες που εμπλέκονται στις συζητήσεις για τον παγκόσμιο εταιρικό φόρο, «να έρθουν σε μία πολιτική συμφωνία, η οποία θα συμβαδίζει με το χρονοδιάγραμμα που είχε αρχικώς συμφωνηθεί και θα προηγείται της συνάντησης των υπουργών Οικονομικών της ομάδας του G20 που προορίζεται για τον επόμενο μήνα». Στο μεταξύ, η Amazon καθώς και άλλες εταιρείες τεχνολογίας επιδοκιμάζουν τη συμφωνία, εκτιμώντας πως το παγκόσμιο φορολογικό καθεστώς θα αποδειχθεί πιο διαχειρίσιμο σε σύγκριση με τις δαπανηρές εναλλακτικές που εφαρμόζουν κάποιες χώρες από μόνες τους. Ο κ. Μπέζος υποστήριξε επίσης και την επιβολή υψηλότερης φορολογίας στις επιχειρήσεις με στόχο τη χρηματοδότηση έργων υποδομών.

Οσοι υποστηρίζουν την επιβολή υψηλότερης φορολογίας είναι της άποψης πως τα βήματα είναι απαραίτητα για να αποτραπεί μία αύξηση του λαϊκισμού αλλά και για την ίδια τη βιωσιμότητα του καπιταλισμού. To Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ που διεξάγεται κάθε χρόνο στο Νταβός, δημοσίευσε μία ανακοίνωση αυτόν τον μήνα στην οποία ανέφερε πως «τα φορολογικά συστήματα θα πρέπει να ανασχεδιαστούν με τρόπο αποτελεσματικό ώστε να φορολογούν το κεφάλαιο και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις». Οι δε κυβερνήσεις έχουν ανάγκη τα έσοδα και «μία προοδευτική φορολόγηση θα αποδειχθεί σημαντικός μηχανισμός ικανός να εξισορροπήσει την άνιση ανάκαμψη που βρίσκεται σε εξέλιξη», σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση. Υπάρχουν βέβαια και αρκετοί υποστηρικτές των χαμηλών φόρων. Συντηρητικοί οικονομολόγοι όπως ο Douglas Holtz-eakin, πρόεδρος του American Action Forum, υποστηρίζουν πως η αύξηση της φορολογίας στους πλούσιους και στις πολυεθνικές επιχειρήσεις μπορεί να καταστρέψει την οικονομία. «Οι υψηλότεροι φόροι στο κεφάλαιο γενικότερα αυξάνουν την πιθανότητα επιβράδυνσης της παραγωγικής ανάπτυξης», επεσήμανε ο ίδιος, ο οποίος υπήρξε και σύμβουλος του προέδρου Τζορτζ Μπους.

Η συμφωνία θα ενισχύσει τα σχέδια του προέδρου Μπάιντεν να αυξήσει τους φόρους στις πολυεθνικές αλλά και στους πλουσιότερους επιχειρηματίες μέσω της αύξησης των συντελεστών.