Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ePaper

Ρευστότητα-ρεκόρ έχουν οι επιχειρήσεις

Στα 35 δισ. ευρώ εκτινάχθηκαν οι καταθέσεις τους τον Ιούλιο, λόγω των κρατικών μέτρων στήριξης της οικονομίας

Της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

«Για πρώτη φορά οι επιχειρήσεις εμφανίζονται με τόσο υψηλή ρευστότητα, που παρόμοια δεν έχει υπάρξει ποτέ ξανά τα τελευταία χρόνια», σχολιάζει χαρακτηριστικά στέλεχος συστημικής τράπεζας με σημαντικό μερίδιο στις χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων. Μεγάλο μέρος της προέρχεται από τα μέτρα στήριξης και σε αυτά αποδίδεται και η χαμηλή ζήτηση για κεφάλαια κίνησης που διαπιστώνουν οι τράπεζες τους τελευταίους μήνες.

«Για πρώτη φορά οι επιχειρήσεις εμφανίζονται με τόσο υψηλή ρευστότητα, που παρόμοια δεν έχει υπάρξει ποτέ ξανά τα τελευταία χρόνια», σχολιάζει χαρακτηριστικά στέλεχος συστημικής τράπεζας με σημαντικό μερίδιο στις χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων. Στην πλεονάζουσα ρευστότητα που έχουν συσσωρεύσει οι επιχειρήσεις από τα μέτρα στήριξης της οικονομίας ύψους 42 δισ. ευρώ, από τα οποία 9 δισ. ευρώ είναι η «επιστρεπτέα» προκαταβολή –η οποία δεν θα επιστραφεί–, αποδίδεται και η χαμηλή ζήτηση για κεφάλαια κίνησης που διαπιστώνουν οι τράπεζες τους τελευταίους μήνες.

Ενδεικτικό της πλεονάζουσας ρευστότητας είναι ότι οι καταθέσεις των επιχειρήσεων ανήλθαν στα τέλη Ιουλίου στα 35 δισ. ευρώ, επίπεδο που είχε καταγραφεί μόνο το 2009. Eκτοτε και για μια δεκαετία οι καταθέσεις ήταν καθηλωμένες μεταξύ 18-20 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η αύξηση των καταθέσεων ειδικά σε ό,τι αφορά τις μικρές επιχειρήσεις με τζίρο έως 2 εκατ. ευρώ ξεπερνάει τα 4 δισ. ευρώ μέσα σε ένα μόλις χρόνο και αποτελεί ιστορικό ρεκόρ. «Πρόκειται για πρωτοφανή αύξηση», σημειώνει αρμόδιο τραπεζικό στέλεχος και ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό το γεγονός ότι οι μικρές επιχειρήσεις έχουν γυρίσει την πλάτη στον τραπεζικό δανεισμό και η ζήτηση για κεφάλαια κίνησης έχει βρεθεί τους τελευταίους μήνες στο ναδίρ.

Η απροθυμία για δανεισμό αποτυπώνεται στη χαμηλή ανταπόκριση για κεφάλαια κίνησης μέσω του Εγγυοδοτικού Ταμείου για πολύ μικρές επιχειρήσεις της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Το Ταμείο έχουν αναλάβει να «τρέξουν» όχι μόνο οι 4 συστημικές αλλά 13 εμπορικές τράπεζες συνολικά και είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 414 εκατ. ευρώ που είναι διαθέσιμα, μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί μόλις 23 εκατ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι, όπως υποστηρίζουν οι τράπεζες, η εγκρισιμότητα των αιτήσεων που υποβάλλονται φθάνει το 65%70%. Το πρόγραμμα αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για τις μικρές επιχειρήσεις να εξασφαλίσουν φθηνό κεφάλαιο κίνησης με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, καθώς η χρηματοδοτική πολιτική μέσω των διαφορετικών εργαλείων που δρομολογούνται για τα επόμενα χρόνια θα αφορά κυρίως επενδυτικά σχέδια.

Ως ύστατη προσπάθεια ενεργοποίησης της ζήτησης για χαμηλότοκα δάνεια στη σύσκεψη του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα με τις διοικήσεις των τραπεζών την εβδομάδα που μας πέρασε, αποφασίστηκε η αύξηση από τις 50.000 στις 250.000 ευρώ του ορίου δανεισμού και η διεύρυνση των επιχειρήσεων που μπορούν να δανειοδοτηθούν με την ένταξη εκτός από τις πολύ μικρές, με τζίρο έως 200.000 ευρώ, και των μικρών επιχειρήσεων με τζίρο έως 1 εκατ. ευρώ.

Μπούμερανγκ, άλλωστε, για σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων αποτελεί η εκτεταμένη φοροδιαφυγή και η απόκρυψη στοιχείων που συστηματικά πραγματοποιούν τα τελευταία χρόνια και η οποία τους αποκλείει από τον τραπεζικό δανεισμό.

Τα στοιχεία από τις τράπεζες δείχνουν ότι ποσοστό 30% των αιτήσεων απορρίπτεται γιατί ο δανεισμός δεν τεκμηριώνεται από τα οικονομικά στοιχεία, όπως ο τζίρος και η κερδοφορία τους, και η αιτία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι το γεγονός ότι δεν αποτυπώνουν τα πραγματικά τους οικονομικά μεγέθη, με συνέπεια το επιχειρηματικό σχέδιο να εμφανίζει σημαντικά κενά και αβεβαιότητες.

Ετσι, δεν είναι λίγες εκείνες οι επιχειρήσεις που αδυνατούν να τεκμηριώσουν την ανάγκη για ένα δάνειο 500.000 ευρώ, όταν ο τζίρος που εμφανίζουν είναι πολύ χαμηλότερος, πολλώ δε μάλλον όταν η κερδοφορία τους –κυρίως λόγω φοροδιαφυγής– είναι ανύπαρκτη και η αποπληρωμή του δανείου καθίσταται αβέβαιη. Στο ποσοστό αυτό υπάρχει και ένα τμήμα –οι τράπεζες το υπολογίζουν κοντά στο 15%– που έχει δυσμενή φορολογικά στοιχεία και το οποίο τίθεται εκτός τραπεζικού δανεισμού, αφού όχι μόνο έχει φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές, αλλά δεν έχει αξιοποιήσει τις ρυθμίσεις που έχουν δοθεί για να τις τακτοποιήσει.

Εκτός από τις μικρές επιχειρήσεις κόπωση για νέες χρηματοδοτήσεις τους τελευταίους μήνες διαπιστώνεται και από τις μικρομεσαίες, οι οποίες δεν εξαιρούνται φυσικά από τον γενικό κανόνα της αυξημένης ρευστότητας που «απολαμβάνουν» λόγω των κρατικών μέτρων στήριξης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΤΤΕ η καθαρή ροή χρηματοδότησης το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουλίου ανήλθε μόλις στα 100 εκατ. ευρώ, με συνέπεια η καθαρή πιστωτική επέκταση να κινείται οριακά σε θετικό έδαφος, όταν στην κορύφωση της κρίσης το 2020 η καθαρή ροή χρηματοδότησης είχε ξεπεράσει τα 6,7 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι η καθαρή ροή χρηματοδότησης μετράει τις εκταμιεύσεις δανείων μετά τις αποπληρωμές που έχουν πραγματοποιήσει οι επιχειρήσεις και τα στοιχεία των τελευταίων μηνών δείχνουν ότι οι αποπληρωμές φλερτάρουν με τις νέες χορηγήσεις.

Ταμείο Ανάκαμψης

Η εικόνα που μεταφέρουν οι τράπεζες είναι ότι πολλές μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις τηρούν στάση αναμονής ενόψει της ενεργοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που λόγω των ευνοϊκών όρων χρηματοδότησης θα μειώσει στο μισό περίπου το κόστος δανεισμού για τα επενδυτικά σχέδια την προσεχή πενταετία.

Πρόκειται για επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 32 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6,6 δισ. ευρώ θα είναι η ίδια συμμετοχή των επιχειρήσεων και άλλα 12,7 δισ. ευρώ ο δανεισμός που θα μοχλεύσουν οι τράπεζες, χωρίς σε αυτά να υπολογίζονται τα πρόσθετα κονδύλια που θα εισρεύσουν μέσω ΕΣΠΑ.

Οι μικρές επιχειρήσεις έχουν γυρίσει την πλάτη στον τραπεζικό δανεισμό.

OIKOMOMIKH

el-gr

2021-09-19T07:00:00.0000000Z

2021-09-19T07:00:00.0000000Z

https://kathimerini.pressreader.com/article/282815014379614

Kathimerini Digital