Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ePaper

Συμμαχία του Νότου για φθηνότερη ενέργεια υπό τη Γαλλία

Της ΧΡΥΣΑΣ ΛΙΑΓΓΟΥ

Ο Νότος εμφανίσθηκε στο χθεσινό συμβούλιο υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες συνασπισμένος γύρω από τη Γαλλία, η οποία επανέφερε την πρότασή της για μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας και την κατάθεση κοινής πρότασης που αποσυνδέει τη φθηνή ενέργεια ΑΠΕ και πυρηνικών από την ακριβή ενέργεια των ορυκτών καυσίμων.

Η παρατεταµένη ενεργειακή κρίση µε τις δυσανάλογες επιπτώσεις στις τιµές ηλεκτρικής ενέργειες µεταξύ των χωρών-µελών θέτει υπό αµφισβήτηση το µοντέλο λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισµού και διχάζει την Ευρώπη, µε τον ευρωπαϊκό Νότο, που δέχεται τις µεγαλύτερες πιέσεις, να θέτει ζήτηµα µεταρρύθµισης και τον θωρακισµένο από τις πολλαπλές διασυνδέσεις και το διαφοροποιηµένο µείγµα καυσίµων Βορρά, να αντιστέκεται εµµέσως αλλά σθεναρά µέσω των θεσµικών ευρωπαϊκών οργάνων που αντανακλούν τις θέσεις του, όπως φάνηκε από την προκαταρκτική αξιολόγηση του ACER (Ευρωπαϊκή Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας).

Ο Νότος εµφανίσθηκε στο χθεσινό συµβούλιο υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες συνασπισµένος γύρω από τη Γαλλία, η οποία επανέφερε την πρότασή της για µεταρρύθµιση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, την οποία στην προκαταρκτική του αξιολόγηση ο ΑCER έκρινε ότι αποκλίνει σηµαντικά από την υφιστάµενη αρχιτεκτονική της χονδρεµπορικής αγοράς και ότι µε την εφαρµογή της υπάρχει ο κίνδυνος κατακερµατισµού της. Με πρωτοβουλία της Γαλλίας, οι υπουργοί Ελλάδας, Ισπανίας, Ιταλίας και Ρουµανίας υπέβαλαν κοινή πρόταση στο χθεσινό συµβούλιο των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, η οποία προβλέπει αλλαγές στη λειτουργία της χονδρεµπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, προκειµένου η τιµή που πληρώνουν οι καταναλωτές να αντανακλά το µέσο κόστος του ενεργειακού µείγµατος και το µέσο κόστος παραγωγής. Η πρόταση αποσυνδέει ουσιαστικά τη φθηνή ενέργεια των ΑΠΕ και των πυρηνικών από την ακριβή ενέργεια των ορυκτών καυσίµων και τις υψηλές διακυµάνσεις που υπόκεινται λόγω επάρκειας και γεωπολιτικών παραµέτρων στην περίπτωση του φυσικού αερίου. Σήµερα, οι χονδρεµπορικές αγορές στην Ευρώπη εκκαθαρίζονται µε βάση την πιο ακριβή κιλοβατώρα που µπαίνει στο σύστηµα. Αυτό σηµαίνει ότι στο τέλος της ηµέρας οι κιλοβατώρες από πυρηνικά και ΑΠΕ παρά το χαµηλό κόστος παραγωγής τους πληρώθηκαν στην υψηλή τιµή που καθόρισαν οι ακριβές µονάδες φυσικού αερίου, παράγοντας υπερκέρδη για τους παραγωγούς - χονδρεµπόρους και υπέρογκες αυξήσεις για τους καταναλωτές. Ο αντίλογος στη γαλλική πρόταση είναι ότι η προσφορά των ΑΠΕ ρίχνει τις τιµές στη χονδρεµπορική αγορά, πράγµα που είναι αληθές, αλλά όταν φυσάει και έχει ηλιοφάνεια, κάτι που διαπιστώνεται και από την πορεία της χονδρεµπορικής τιµής στις ευρωπαϊκές αγορές όταν η συµµετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό µείγµα είναι υψηλή. Στην Ελλάδα για παράδειγµα, η µέση χονδρεµπορική τιµή είναι µειωµένη σήµερα κατά 14% σε σχέση µε χθες, στα 226,92 ευρώ λόγω της συµµετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό µείγµα ηλεκτροπαραγωγής κατά 40,7%.

Τι γίνεται όµως όταν οι άνεµοι πέφτουν και ο ουρανός συννεφιάζει; Ελλείψει αποθήκευσης της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ σε ευνοϊκές συνθήκες ανέµων και ηλιοφάνειας το κενό των ΑΠΕ έρχεται να καλύψει η παραγωγή του φυσικού αερίου µε τις υψηλές τιµές λόγω ανεπάρκειας, αφού η Ευρώπη στον σχεδιασµό της ενεργειακής µετάβασης αν και το χαρακτήρισε µεταβατικό καύσιµο, καλλιέργησε ένα αρνητικό κλίµα για νέες υποδοµές, καθιστώντας το ηλεκτρικό σύστηµα ευάλωτο στις καιρικές συνθήκες και εξωγενείς παράγοντες και παράλληλα πανάκριβο. Κάπως έτσι έφτασε η Γαλλία µε πάνω από 60% της παραγωγής της από πυρηνικά να συγκαταλέγεται στις χώρες µε τις ακριβότερες χονδρεµπορικές τιµές, µαζί µε την Ελλάδα που κρατάει σταθερά τα σκήπτρα της ακριβότερης αγοράς προ και κατά τη διάρκεια της κρίσης, την υψηλά εξαρτώµενη από το φυσικό αέριο αγορά της Ιταλίας, και τις χώρες της Ιβηρικής χερσονήσου, Πορτογαλία και Ισπανία, που παρά το υψηλό ποσοστό εγκατεστηµένης παραγωγής ΑΠΕ, οδηγούν την «κούρσα» των υψηλών τιµών της Ευρώπης, λόγω αφενός της διασύνδεσής τους µε το σύστηµα της Γαλλίας που η κρίση µετέτρεψε σε ένα από τα ακριβότερα της Ευρώπης και αφετέρου της υποκατάστασης της παραγωγής ΑΠΕ, όταν δεν φυσάει, από παραγωγή φυσικού αερίου.

H «συµµαχία του Νότου» ζητάει να ξεκινήσει άµεσα αξιολόγηση της αγοράς και το συµβούλιο υπουργών Ενέργειας βάσει των συµπερασµάτων που θα προκύψουν έως το τέλος του 2022, να καταλήξει σε βασικές µεταρρυθµίσεις που θα πρέπει να εφαρµοστούν πριν από το 2025, έτσι ώστε να προσαρµοστεί στον στόχο της κλιµατικής ουδετερότητας. Στην κοινή τους πρόταση, τα πέντε κράτη-µέλη ζητούν να γίνουν παρεµβάσεις για τη διόρθωση των στρεβλώσεων που παρατηρούνται και στην αγορά φυσικού αερίου. «Οφείλουµε να προστατέψουµε όλα τα νοικοκυριά –ειδικά τα πιο ευάλωτα– και τις επιχειρήσεις από τις εκρηκτικές αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος. Η πρότασή µας εδράζεται στην αρχή ότι η τιµή ηλεκτρικής ενέργειας που πληρώνουν οι καταναλωτές πρέπει να αντανακλά το πραγµατικό κόστος του ενεργειακού µείγµατος και το πραγµατικό κόστος παραγωγής. Με τον τρόπο αυτόν, θα προστατέψουµε τους Ελληνες και τους Ευρωπαίους καταναλωτές, αλλά και το όραµα της Ευρώπης για τη µετάβαση σε καθεστώς κλιµατικής ουδετερότητας έως το 2050», δηλώνει στην «Κ» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.

Κοινή πρόταση που αποσυνδέει τη φθηνή ενέργεια ΑΠΕ και πυρηνικών από την ακριβή ενέργεια των ορυκτών καυσίµων.

OIKONOMIKH

el-gr

2021-12-03T08:00:00.0000000Z

2021-12-03T08:00:00.0000000Z

https://kathimerini.pressreader.com/article/282428467470188

Kathimerini Digital