Φάροου Σάντερς, θρύλος ετών 82

Ο ογκόλιθος της τζαζ και κορυφαίος σαξοφωνίστας και δύο νέοι δίσκοι, ένας δικός του και ένας προς τιμήν του

μορφή της τζαζ και ίσως ο σημαντικότερος τενόρο σαξοφωνίστας, ο Φάροου Σάντερς –γεννημένος στο Αρκάνσας– στο 82o έτος της ηλικίας του αποτελεί ένα ολοζώντανο και ενεργό κεφάλαιο της σύγχρονης μουσικής, με μια θυελλώδη, συναρπαστική πορεία που έχει εκκίνηση των προσωπικών του δισκογραφημάτων το 1964 και καταξιώθηκε στο πλευρό γιγάντων της τζαζ: Τζον Κολτρέιν, Ντον Τσέρι, Αλις Κολτρέιν κ.ά. Ο μοναδικός ήχος του ευδοκίμησε στους κόλπους της φρι, της σπιρίτσουαλ, της αβάνγκαρντ και της έθνο τζαζ, σε συνθετικό και εκτελεστικό επίπεδο, προσδίδοντας την απρόσμενη διάσταση του αυτοσχεδιασμού μέσα από τις απεριόριστες δυνατότητες και τις ιδιαίτερες πολυφωνικές τεχνικές του.

Η κυκλοφορία τον Ιούλιο από τη Soul Bank Music του διπλού δίσκου βινυλίου «Freedom - Celebrating the Music of Pharoah Sanders» από τον 48χρονο δαιμόνιο, δημιουργικό Αμερικανό ντιτζέι, μουσικό, συνθέτη και παραγωγό Μαρκ ντε Κλάιβ-λόου (ακουστικό και ηλεκτρικό πιάνο, πλήκτρα, εφέ), τέσσερις δυναμικούς, υπερταλαντούχους μουσικούς (Τεοντρός Αβερι - σαξόφωνο, Κόρμπιν Τζόουνς - μπάσο, σουζαφόν, Τομάσο Καπελάτο - ντραμς και Κάρλος Νίνο - κρουστά) και τον σπουδαίο, εκφραστικό τραγουδιστή της σόουλ και της σπιρίτσουαλ Ντουάιτ Τριμπλ, ήρθε να δώσει έναν από τoυς πιο εμπνευσμένους και πληθωρικούς δίσκους της χρονιάς. Πρόκειται για τη ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας στο κλαμπ Blue Whale του Λος Αντζελες, σε άψογη παραγωγή που θυμίζει δουλειά στούντιο, όπου το εκρηκτικό γκρουπ καταθέτει με βαθύ σεβασμό μια ευφάνταστη ματιά στο έργο του Σάντερς και αποτίνει φόρο τιμής στον μουσικό και πνευματικό δάσκαλο που αποτέλεσε καταλυτική επιρροή του.

Στις εκδοχές των κομματιών του Σάντερς αντικατοπτρίζονται η σύγχρονη προσωπική ματιά, το ιδιοσυγκρασιακό παίξιμο, το αστείρευτο κέφι, η καταιγιστική ορμή και ο ενθουσιασμός των μουσικών. Μια συγκλονιστική καταγραφή εκτελεστικής δεινότητας και ταλέντου από μια μπάντα που πετάει σπίθες και που πατάει στέρεα στις αυθεντικές συνθέσεις, ωστόσο ενεργοποιεί δημιουργικά τις καλλιτεχνικές ανησυχίες της. Μια πραγματική γιορτή της μουσικής που μπορεί να μην ακούμε τον τρόπο που μεγαλούργησε στα πρωτότυπα ο Σάντερς, όμως διατηρεί ακέραιο το πνεύμα του με όλες τις ξεχωριστές ποιότητές του, μπολιασμένο με μια λεπτή και αναζωογονητική ηλεκτρονική προσέγγιση.

Δώδεκα διαμάντια επιλεγμένα από τη δισκογραφία του Σάντερς μεταμορφώνονται ασκώντας μια μαγνητική έλξη στον ακροατή και καλύπτοντας μια ευρεία γκάμα ηχοχρωμάτων, από την ξέφρενη πνευστή καταιγίδα έως τον πνευματικό μελωδικό λυρισμό και τη μυστικιστική εσωτερικότητα:

«The creator has a master plan» και «Colors» από το «Karma» (1969), «Astral Travelling» και το ομώνυμο από το «Thembi» (1971), «Upper Egypt» από το «Tauhib» (1967), «The memories of Lee Morgan» και «Mansions World» από το «Village of the Pharoahs» (1973), «You’ve Got to Have Freedom» από το «Journey to the One» (1980), «Love Is Everywhere» από το «Love in Us All» (1974), «Greetings to Saud», «Ore-se-rere» και το ομώνυμο από το live άλμπουμ του «Elevation» (1974).

Από την αναφορά μας δεν θα μπορούσε να λείπει η τελευταία έως σήμερα δισκογραφική αποτύπωση του ήχου του, και μάλιστα σε μια πρωτόγνωρη φανέρωσή της. Αποκρυσταλλώθηκε με έναν ανεπανάληπτο τρόπο στον αριστουργηματικό δίσκο βινυλίου «Promises», που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2021 από τη δισκογραφική εταιρεία Luaka Bop του Ντέιβιντ Μπερν και όπου «συνομιλούν» ο συνθέτης της ηλεκτρονικής μουσικής Σαμ Σέφερντ (Floating Points), ο οποίος υπογράφει τις συνθέσεις και παίζει πιάνο, χάμοντ, συνθεσάιζερ, ηλεκτρονικά και ακουστικά όργανα, και ο Σάντερς. Mε συνοδοιπόρους τον πολυεπίπεδο, εξαιρετικά οργανωμένο ήχο του Σέφερντ και τον χειμαρρώδη λυρισμό των εγχόρδων της Συμφωνικής Ορχήστρας του Λονδίνου, ο Σάντερς μας σαγηνεύει σε ένα αξέχαστο ταξίδι, ξετυλίγοντας τον υπνωτιστικό και πλήρη συναισθημάτων ήχο του. Σπάνια μυσταγωγική, υποβλητική ατμόσφαιρα που ξεδιπλώνεται σε ένα άμπιεντ περιβάλλον με ψυχεδελικούς ιριδισμούς και μεταφυσικές προεκτάσεις.

Ο Σάντερς στα καλύτερά του, και στα 80 του, απέδειξε με τον πιο ηχηρό και φυσικό τρόπο πως μπορεί όχι μόνο να συνυπάρξει, αλλά να αφουγκραστεί τους νέους ανοιχτούς ορίζοντες και να συνεργαστεί υποδειγματικά με έναν εξαιρετικά διεισδυτικό και ικανό δημιουργό, 40 χρόνια νεότερό του. Το «Promises» είναι μια γοητευτική σύγκλιση τζαζ, κλασικής και ηλεκτρονικής μουσικής σε ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ που ακούσαμε τελευταία. Και ένας ιδανικός τρόπος να σκηνοθετήσεις τόσο επιδέξια τη μουσική και να πρωταγωνιστεί ο Φάροου Σάντερς.

Το «Promises» (Φάροου Σάντερς, Σαμ Σέφερντ) είναι μια γοητευτική σύγκλιση τζαζ, κλασικής και ηλεκτρονικής μουσικής, σε ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ που ακούσαμε τελευταία.