Αδιαφορία και προκατάληψη

Τα έντονα συναισθήματα για τον 16χρονο Ρομά αποτελούν την τελετουργική κορύφωση της προκατάληψης κάθε πλευράς. Στην πραγματικότητα, ο 16χρονος δεν έχει ανάγκη ούτε τη θετική διάκριση όσων επιχειρούν να τον ηρωοποιήσουν προς ίδιον όφελος ούτε την αρνητική διάκριση των ρατσιστών που τον θεωρούν εξ ορισμού υποδεέστερο· έχει ανάγκη από δίκαιη, ισότιμη μεταχείριση στο πλαίσιο των νόμων που ισχύουν για όλους. Το κράτος φέρει διαχρονικά τη μεγαλύτερη ευθύνη για το καθεστώς διαβίωσης και τη συμπεριφορά μεγάλου μέρους Ρομά: οι ψηφοθηρικές πολιτικές, η περιφρόνηση και οι τακτικές κατευνασμού (στην ουσία, τακτικές αδιαφορίας) έχουν ενισχύσει την πραγματικότητα των παράλληλων κόσμων και του κοινοτισμού. Δεν μας λείπει κάποια τρομερή ιδέα για τη συμπερίληψη των Ρομά στην κοινωνία και στη νομική τάξη, μας λείπει η προθυμία.