Η «σούπερ Πέμπτη» αγορών και κεντρικών τραπεζών

ΕΚΤ, ΒΟΕ, Norges και SNB αποφασίζουν για τα επιτόκια στις 15 Δεκεμβρίου

Η νομισματική πολιτική θα αποτελέσει το μείζον θέμα των αγορών την επόμενη εβδομάδα, καθώς οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες πραγματοποιούν το μεγάλο φινάλε των συνεδριάσεών τους για το τρέχον έτος, με τη 15η Δεκεμβρίου να έχει χαρακτηριστεί ως «η σούπερ Πέμπτη των αγορών της Ευρώπης», καθώς ΕΚΤ, Τράπεζα της Αγγλίας (BOE), Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας και Κεντρική Τράπεζα της Νορβηγίας θα ανακοινώσουν τις πολυαναμενόμενες αποφάσεις τους για τα επιτόκια, μετά τη Federal Reserve την Τετάρτη.

Η νομισματική πολιτική θα αποτελέσει το μείζον θέμα των αγορών την επόμενη εβδομάδα, καθώς οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες πραγματοποιούν το μεγάλο φινάλε των συνεδριάσεών τους για το τρέχον έτος, με τη 15η Δεκεμβρίου να έχει χαρακτηριστεί από τους αναλυτές ως «η σούπερ Πέμπτη των αγορών της Ευρώπης», καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Τράπεζα της Αγγλίας (BOE), η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB), και η Κεντρική Τράπεζα της Νορβηγίας (Norges) θα ανακοινώσουν τις πολυαναμενόμενες αποφάσεις τους για τα επιτόκια, μετά τη Federal Reserve την Τετάρτη, καθώς και πλήθος κεντρικών τραπεζών από τις αναδυόμενες αγορές. Οι περισσότερες από αυτές αναμένεται να προχωρήσουν σε αυξήσεις ύψους 50 μονάδων βάσης, χωρίς να έχουν αποκλειστεί ωστόσο μεγαλύτερες. Πάντως, το βλέμμα των αγορών θα στραφεί στις ενδείξεις για τη μελλοντική πορεία των αυξήσεων των επιτοκίων και το πόσο παρατεταμένος ή όχι μπορεί να είναι ο κύκλος σύσφιγξης, καθώς και στο εάν οι κεντρικοί τραπεζίτες βλέπουν πλέον ισχυρό κίνδυνο ύφεσης στην οικονομία. «Πέντε συνεδριάσεις με συνολικές αυξήσεις επιτοκίων ύψους 250 μονάδων βάσης», τιτλοφορείται σχετική έκθεση της Bank of America, αναφερόμενη σε αυτές των Fed, EKT, BOE, SNB και Norges.

Την προσεχή Τετάρτη, ο επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ θα δώσει την τελευταία συνέντευξη Τύπου για το έτος, μετά την ολοκλήρωση της διήμερης συνεδρίασης της ομοσπονδιακής τράπεζας, με τα πρόσφατα σχόλιά του να δείχνουν πως έχει έρθει η στιγμή μείωσης του ρυθμού αυξήσεων των επιτοκίων. Η αγορά τιμολογεί μία αύξηση 50 μ.β., όπως αναφέρει το Reuters, έπειτα από τρεις συνεχείς αυξήσεις 75 μ.β. Το επίκεντρο θα στραφεί στο πόσο ψηλά θα κινηθούν τελικά τα επιτόκια στις ΗΠΑ το 2023, με τις έως τώρα προβλέψεις να τα τοποθετούν κοντά στο 5%.

Μία ημέρα αργότερα έρχεται η ώρα της Ευρώπης, με τα διοικητικά συμβούλια των ΕΚΤ και ΒOΕ καθώς και των κεντρικών τραπεζών Ελβετίας και Νορβηγίας να συναντώνται για τελευταία φορά για το τρέχον έτος.

Τα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό δημιούργησαν ελπίδες ότι οι πιέσεις στη Ζώνη του Ευρώ θα υποχωρήσουν επιτέλους και οι αγορές αισθάνονται πιο σίγουρες ότι έπειτα από δύο συνεχόμενες αυξήσεις 75 μ.β., η ΕΚΤ θα πραγματοποιήσει μια κίνηση ύψους 50 μ.β. στις 15 Δεκεμβρίου. Πάντως, η Bank of America και η Goldman Sachs, αν και στο βασικό τους σενάριο έχουν τις 50 μ.β., δεν αποκλείουν μία νέα αύξηση 75 μ.β. καθώς πολλά «γεράκια» έχουν ταχθεί υπέρ μιας τέτοιας κίνησης. Το βέβαιο είναι πως η ΕΚΤ δεν αναμένεται να υιοθετήσει πιο ήπια ρητορική – οι πιέσεις στο μέτωπο των τιμών παραμένουν επίμονες και η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ θα είναι προσεκτική, ώστε να περάσει το μήνυμα ότι προτεραιότητα δίνεται στη χαλιναγώγηση του πληθωρισμού. Με ενδιαφέρον πάντως αναμένονται οι νέες προβλέψεις του προσωπικού της ΕΚΤ για την οικονομία, οι οποίες θα επεκταθούν έως το 2025.

Επιπλέον, όπως έχει ήδη επικοινωνηθεί στις αγορές, η ΕΚΤ θα ανακοινώσει λεπτομέρειες για τον σχεδιασμό της ποσοτικής σύσφιγξης (QT), δηλαδή τη μείωση των θέσεων στα ομόλογα που έχει αγοράσει υπό τα προγράμματα QE (με εξαίρεση το PEPP). Σύμφωνα με αναλυτές, ύστερα και από τα στοιχεία της Παρασκευής που έδειξαν σημαντική συμμετοχή των τραπεζών της Ευρωζώνης στο κάλεσμα της ΕΚΤ για την πρόωρη αποπληρωμή των μακροπρόθεσμων φθηνών δανείων TLTRO –που αποτελεί το πρώτο βήμα στη μείωση του ισολογισμού της– το QT μπορεί να καθυστερήσει. Ειδικότερα, οι τράπεζες επέστρεψαν στην ΕΚΤ 447,5 δισ. ευρώ κεφάλαια TLTRO από το σύνολο των ανεξόφλητων δανείων ύψους 1,8 τρισ. ευρώ, έναντι προβλέψεων για επιστροφή 333 δισ. ευρώ. Αυτή ήταν η δεύτερη ευκαιρία για τις τράπεζες να επιστρέψουν χρήματα από τις πράξεις TLTRO III, αφού οι όροι αυτών των δανείων άλλαξαν στη συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Οκτώβριο. Η πρώτη είχε ως αποτέλεσμα την επιστροφή 296,3 δισ. ευρώ, ενώ η επόμενη ευκαιρία θα είναι τον Ιανουάριο.

Τις αυξήσεις των επιτοκίων θα συνεχίσουν και οι κεντρικές τράπεζες της Ελβετίας και της Νορβηγίας την Πέμπτη, με την πρώτη να αναμένεται να προχωρήσει σε αύξηση 75 μ.β. και τη δεύτερη σε πιο ήπια αύξηση 25 μ.β. Αν και ο ρυθμός των επιθετικών αυξήσεων εκτιμάται ότι θα επιβραδυνθεί στη συνέχεια, η μάχη κατά του πληθωρισμού δεν έχει σίγουρα τελειώσει.

Παράλληλα, η ζοφερή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η βρετανική οικονομία είναι απίθανο να σταματήσει και την Τράπεζα της Αγγλίας από το να αυξήσει περαιτέρω το κόστος δανεισμού. Οι οικονομολόγοι εκτιμούν πως η αύξηση των επιτοκίων θα είναι 50 μ.β., παρά την ύφεση που αναμένει η τράπεζα το 2023 και η οποία θα συνεχιστεί και εντός του 2024. Ο επίμονος πληθωρισμός αναμένεται να εμποδίσει την κεντρική τράπεζα από το να δώσει τέλος σύντομα στη σύσφιγξη της νομισματικής της πολιτικής.

Οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες αναμένεται να προχωρήσουν σε ηπιότερες αυξήσεις υπό τον φόβο της ύφεσης.