Επιτακτική ανάγκη πολυεπίπεδης στρατηγικής για την τρίτη ηλικία

Η οικογενειακή αλληλεγγύη ήταν πάντα έντονη στις χώρες της Μεσογείου, καθώς για διάφορους λόγους, κοινωνικούς και οικονοµικούς, δεν διέθεταν επαρκείς δοµές για την τρίτη ηλικία. Σε αντίθεση µε τις αγγλοσαξονικές χώρες και τις χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά, οι οποίες εδώ και πολλές δεκαετίες έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγµένη κοινωνική πρόνοια για την τρίτη ηλικία.

Η Μεσόγειος, όµως, τα τελευταία χρόνια δυτικοποιείται ταχύτατα, οι άνθρωποι αλλάζουν νοοτροπία και συµπεριφορές, µε αποτέλεσµα να υπάρχει αυξηµένη πίεση για ισχυρές πολιτικές προστασίας των ηλικιωµένων, ειδικά εκείνων που µένουν πίσω... µόνοι. Η χώρα µας χρειάζεται να κάνει γρήγορα βήµατα και σε πολλά πεδία στο θέµα της τρίτης ηλικίας.

Η σταδιακή γήρανση του πληθυσµού, λ.χ., καθιστά ακόµη πιο επιτακτική την ανάγκη θεσµοθέτησης της ειδικότητας του γηριάτρου στην Ελλάδα. Παραµένουµε η µοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση όπου η συγκεκριµένη ειδικότητα δεν είναι ένας αναγνωρισµένος κλάδος της Ιατρικής. Παρόλο που αποδεδειγµένα η συµβολή των γεροντολόγων στην αναβάθµιση της ποιότητας ζωής των ηλικιωµένων, στη στήριξη των οικογενειών τους αλλά και στην εξοικονόµηση πόρων του ΕΣΥ µπορεί να αποβεί καθοριστική.

«Ο γηρίατρος δεν είναι ο γιατρός που θα επισκεφθούµε όταν θα αρρωστήσουµε», εξηγεί στην «Κ» η κ. Αθηνά Γρέκα, ειδική παθολόγος - γεροντολόγος, «είναι ο γιατρός που θα µας παρακολουθεί σταθερά µετά τα 60 ή 65 έτη και θα µας κατευθύνει έτσι ώστε να προλάβουµε πιθανά προβλήµατα υγείας που συνδέονται µε την ηλικία».

Χάρη στις εξειδικευµένες γνώσεις του, µπορεί να προσεγγίσει ολιστικά κάθε ασθενή. Εξετάζει τη διατροφή του, τη διανοητική, συναισθηµατική και κοινωνική του κατάσταση. «Είµαστε τόσο απαραίτητοι όσο και οι παιδίατροι για τα παιδιά», αναφέρει η ίδια χαρακτηριστικά. Στο εγγύς µέλλον, όταν µεγάλος αριθµός ηλικιωµένων θα ζει χωρίς συγγενείς, ο ρόλος του γηριάτρου θα είναι ακόµη πιο απαραίτητος.

«Οταν υπάρχει στενή και εξατοµικευµένη ιατρική παρακολούθηση των ηλικιωµένων, αποφεύγονται οι µη απαραίτητες πολυήµερες νοσηλείες και η πολυφαρµακία». Στα βιβλιάρια των µεγαλύτερων σε ηλικία µπορεί κανείς να παρατηρήσει µια αέναη επανάληψη της ίδιας συνταγογράφησης.

Οι ανάγκες βέβαια των ασθενών της κ. Γρέκα διαφέρουν, «καθώς η τρίτη ηλικία χωρίζεται νοητά σε τέσσερις ηλικιακές κατηγορίες», υπενθυµίζει.

Και εξηγεί: «Στις δύο πρώτες οι άνθρωποι ακόµη εργάζονται, είναι πλήρως δραστήριοι, έχουν κοινωνική και σεξουαλική ζωή». Οπως παρατηρεί, «οι σηµερινοί 75άρηδες δεν θυµίζουν εκείνους της δεκαετίας του ’80 ή και του ’90».

Οσο το περίφηµο µεσογειακό οικογενειακό µοντέλο υποχωρεί, τόσο θα αυξάνονται οι ανάγκες µιας πολυεπίπεδης στρατηγικής για τη µακροχρόνια φροντίδα των ηλικιωµένων, ειδικά στην Ελλάδα, που όπως όλα δείχνουν γερνάει ταχύτατα.

Η Ελλάδα παραµένει η µοναδική χώρα στην Ε.Ε. όπου η ειδικότητα του γηριάτρου δεν είναι αναγνωρισµένος κλάδος της Ιατρικής.