Περιοδεύοντες γιατροί για να καλυφθούν τα κενά

Παίρνουν εντολή να μετακινηθούν για μία ή περισσότερες ημέρες σε νοσοκομεία που δεν γνωρίζουν προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες. Διηγούνται στην «Κ» τις εμπειρίες τους

Κάποιες φορές παίρνουν εντολή να οδηγήσουν πολλά χιλιόμετρα, προς ένα νοσοκομείο που είναι μακριά από την έδρα τους. Αλλες καλούνται να υπηρετήσουν σε νησιωτικές δομές υγείας για κάποιο διάστημα. Οι περιοδεύοντες γιατροί του ΕΣΥ μιλούν για τις δυσκολίες τους.

Ο αναισθησιολόγος Αλέξανδρος Τσιριγώτης τα τελευταία τρία χρόνια έχει μετακινηθεί συνολικά 140 ημέρες με «εντέλλεσθε», από το Τζάνειο όπου υπηρετεί, σε νοσοκομεία νησιών για να καλύψει κενά προσωπικού. Τελευταία φορά που μετακινήθηκε ήταν στις αρχές Νοεμβρίου. «Για δύο ημέρες στο νοσοκομείο Σαντορίνης. Οι μετακινήσεις μπορεί να είναι για μία ημέρα ή έως και για ένα μήνα. Αναλόγως τις ανάγκες του εκάστοτε νοσοκομείου», αναφέρει στην «Κ».

Οι μετακινήσεις αναισθησιολόγων με «εντέλλεσθε» από τις διοικήσεις των υγειονομικών περιφερειών, από νοσοκομείο σε νοσοκομείο του ΕΣΥ, έχουν ξεκινήσει εδώ και σχεδόν μία δεκαετία, σε απόλυτη αναλογία με τις σοβαρές ελλείψεις γιατρών αυτής της ειδικότητας. «Μετανάστες αναισθησιολόγοι», «νομαδική Αναισθησιολογία» είναι ορισμένοι από τους χαρακτηρισμούς που οι ίδιοι χρησιμοποιούν με σκωπτική διάθεση. «Ενας περιοδεύων θίασος με καλή θέληση. Οταν η καλή θέληση γίνεται κανόνας, δείχνει προχειρότητα και έλλειψη προοπτικής», τονίζει στην «Κ» η πρόεδρος της Ελληνικής Αναισθησιολογικής Εταιρείας, Ελεάνα Γαρίνη. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στις νησιωτικές περιοχές και τη Βόρεια Ελλάδα, όπου μόλις το 53% των θέσεων αναισθησιολόγων στα νοσοκομεία είναι καλυμμένες. «Αναισθησιολόγοι από το ΑΧΕΠΑ μετακινούνται συνεχώς στις Σέρρες και τη Δράμα. Και όχι μόνο. Μια συνάδελφος καλύπτει τώρα το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης», αναφέρει στην «Κ» η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας και πρόεδρος της Εταιρείας Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής Βορείου Ελλάδος, Αικατερίνη Αμανίτη.

Τα τελευταία χρόνια με τις συνεχείς αποχωρήσεις γιατρών από το ΕΣΥ τα «εντέλλεσθε» έχουν ενταθεί και αφορούν όλο και περισσότερες ειδικότητες. Ενδεικτικά παραδείγματα: παθολόγοι των νοσοκομείων Πάτρας και Τρίπολης καλύπτουν το νοσοκομείο Πύργου. Παθολόγοι από το Βενιζέλειο Ηρακλείου καλύπτουν το νοσοκομείο Ρεθύμνου. Τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου Αγρινίου συνδράμουν εντατικολόγοι από τα Ιωάννινα. Για την κάλυψη του τμήματος Αξονικού Τομογράφου του Κρατικού Νικαίας από αύριο 20/11 έως την Παρασκευή 24/11 θα μετακινηθεί μία ακτινολόγος από το νοσοκομείο Σύρου.

«Στο άγνωστο»

Η «Κ» μίλησε με γιατρούς που έχουν λάβει «εντέλλεσθε» για να καλύψουν άλλα νοσοκομεία. Ουδείς προσπάθησε να αποφύγει την ευθύνη. Ολοι όμως αναφέρουν την ίδια δυσκολία: ότι πηγαίνουν σε ένα άγνωστο εργασιακό περιβάλλον. «Και φωτιά να πιάσει που λέει ο λόγος, δεν θα ξέρεις από πού να φύγεις», λέει στην «Κ» ο εντατικολόγος, επιμελητής Α΄ στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, Νίκος Λαγός.

Οπως σημειώνει ο κ. Τσιριγώτης, αναισθησιολόγος, επιμελητής Α΄ στο Τζάνειο, «για εμάς οι μετακινήσεις έχουν δύο δυσκολίες. Η μία είναι οικογενειακή, γιατί φεύγουμε από την οικογένειά μας συνήθως απροειδοποίητα, και η άλλη επαγγελματική, γιατί πάμε σε ένα νοσοκομείο που δεν ξέρουμε, με μηχανήματα με τα οποία μπορεί να μην έχουμε εξοικειωθεί, για να συνεργαστούμε με ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε. Βέβαια βιώνουμε και ευχάριστες στιγμές, γιατί όπου πάμε μας υποδέχονται ευχάριστα και ο κόσμος και οι διοικήσεις και το προσωπικό. Είναι μια ηθική ανταμοιβή όλο αυτό». Ο κ. Τσιριγώτης τα τελευταία τρία χρόνια μετακινείται κυρίως σε Λήμνο, Νάξο και Σαντορίνη. Εχει μετακινηθεί ακόμη και μόνο για μία ημέρα από το Τζάνειο στο νοσοκομείο Σαντορίνης. «Είναι λίγο δύσκολο, αλλά, ξέρετε, η παρουσία του αναισθησιολόγου είναι αναντικατάστατη, οπότε ακόμη και μία ημέρα εάν χρειάζεται, θα πάμε», σημειώνει και συνεχίζει: «Εχει χρειαστεί να διαχειριστώ νεαρή πολυτραυματία, να την έχω διασωληνωμένη και να περιμένω το ΕΚΑΒ στο αεροδρόμιο για να διακομισθεί. Με το που επέστρεψα από το αεροδρόμιο την άλλη ημέρα, έπρεπε να κάνω ακριβώς την ίδια διαδικασία για άλλον τραυματία πάλι από τροχαίο». Ο κ. Τσιριγώτης τονίζει ότι «η δουλειά μας είναι λειτούργημα και, δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι απαραίτητη και στα μέρη που δεν έχουν την “προτίμηση” των συναδέλφων μας και οι θέσεις αναισθησιολόγων μένουν κενές. Ομως αυτά τα μέρη κατοικούνται από ανθρώπους που έχουν κάθε δικαίωμα σε αξιοπρεπείς υπηρεσίες υγείας».

Το νοσοκομείο Πύργου, μετά την παραίτηση τριών παθολόγων τον Μάρτιο του 2021, έχει μείνει με δύο παθολόγους που καλύπτουν εφημεριακά 14 ημέρες τον μήνα. Ο Χρήστος Μπίκας, παθολόγος, διευθυντής ΕΣΥ στο νοσοκομείο «Αγιος Ανδρέας» Πατρών, είναι ένας από τους γιατρούς που έχουν κληθεί να καλύψουν τις υπόλοιπες εφημερίες. Οπως περιγράφει στην «Κ», την ημέρα της μετακίνησης θα ξεκινήσει από την Πάτρα στις 7 το πρωί, είτε με δικό του μέσο είτε με όχημα και οδηγό που του έχει εξασφαλίσει το νοσοκομείο, για να βρίσκεται στον Πύργο λίγο μετά τις 8, να εργαστεί για 24 ώρες και το επόμενο πρωί να παραδώσει στον άλλον γιατρό που θα έρθει, και να επιστρέψει εξαντλημένος στην Πάτρα.

«Είναι επικίνδυνο»

«Είναι τραγικό από κάθε άποψη, αντιεπιστημονικό και επικίνδυνο», επισημαίνει, «πηγαίνουμε γιατροί εκ περιτροπής, σε 60-70 νοσηλευόμενους ασθενείς που δεν γνωρίζουμε και δεν μας ξέρουν. Σου ζητούν οι συγγενείς να τους ενημερώσεις και εσύ προσπαθείς να βγάλεις άκρη από ένα ιστορικό που έχει γράψει άλλος γιατρός. Εκτός από τους νοσηλευόμενους θα δεις 30-40 ασθενείς στα επείγοντα. Για να μη “φρακάρει” το νοσοκομείο μπορεί να χρειαστεί να πάρεις αποφάσεις για εξιτήρια σε ασθενείς που, θυμίζω, δεν γνωρίζεις. Μόνο βάσει του ιατρικού τους φακέλου». Ο κ. Μπίκας τονίζει ότι «όποιος πολιτικός λέει ότι η Ιατρική είναι παντού η ίδια, δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα».

Ο εντατικολόγος Νίκος Λαγός σήμερα θα μετακινηθεί, για πρώτη φορά στην καριέρα του, για να καλύψει τις ανάγκες της ΜΕΘ Αγρινίου. «Πάντα ξέραμε ότι κάποια στιγμή θα χτυπήσει και η δική μας πόρτα. Απλώς όταν το “εντέλλεσθε” αφορά το δικό σου όνομα, νιώθεις λίγο περίεργα. Πάντα μέσα σου πιστεύεις ότι μπορεί να περάσει ξώφαλτσα. Να βρεθεί ένας από μηχανής θεός, μια λύση», τονίζει στην «Κ» και συνεχίζει: «Νιώθεις ότι είσαι σε δύσκολη θέση. Από τη μια λες “γιατί θα πρέπει εγώ να κάνω 140 χιλιόμετρα;”. Από την άλλη σκέφτεσαι ότι είναι δύο συνάδελφοι μόνοι σε μια κλινική που σε έχει ανάγκη». Αναφερόμενος στις δυσκολίες που περιμένει να αντιμετωπίσει σημειώνει «ξέρουμε τη δουλειά μας, αλλά όταν είσαι σε έναν ξένο χώρο σφίγγεσαι. Ειδικά στην Εντατική που έχει ιδιαιτερότητες και απαιτεί συνεννοήσεις με άλλες ειδικότητες για να έχει μια συνέχεια στη φροντίδα ο άρρωστος. Στην πρώτη μισή - μία ώρα θα πρέπει να μάθω αναπνευστήρες, μηχανήματα αιμοκάθαρσης και γενικά έναν εξοπλισμό που διαφέρει από αυτόν που έχω στο νοσοκομείο μου. Να συνεργαστώ με ανθρώπους με τους οποίους δεν έχω βρεθεί ποτέ. Οι νοσηλευτές στη ΜΕΘ είναι τα χέρια μας. Οπότε δεν ξέρεις εάν ορίζεις τα χέρια σου. Και τότε η πιθανότητα των λαθών είναι μεγαλύτερη».

Για το νοσοκομείο Αγρινίου προς το παρόν δεν έχουν προκηρυχθεί θέσεις εντατικολόγων. Στο νοσοκομείο Πύργου οι θέσεις παθολόγων προκηρύσσονται επανειλημμένως, όμως βγαίνουν άγονες. Το ίδιο ισχύει για τις θέσεις αναισθησιολόγων, κυρίως σε περιφερειακά νοσοκομεία.

Γυρίζουν την πλάτη

«Από τη στιγμή που δεν μπορούν να καλυφθούν οι θέσεις όχι επειδή δεν προκηρύσσονται, αλλά λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος αναισθησιολόγων να εργαστούν στο ΕΣΥ, ό,τι να πούμε και ό,τι να ζητήσουμε, δεν βλέπω βραχυπρόθεσμα να υπάρχει άλλη λύση από τις μετακινήσεις», τονίζει η κ. Αμανίτη. Και συνεχίζει λέγοντας ότι «βέβαια το να καλύπτονται κενά με “εντέλλεσθε” είναι δύσκολο και επικίνδυνο. Ενας αναισθησιολόγος δουλεύει με μηχανήματα και συνεργασίες, όπως ο κυβερνήτης σε ένα πιλοτήριο αεροπλάνου. Με τις μετακινήσεις είναι σαν να παίρνουμε τον κυβερνήτη και να τον βάζουμε σε άλλο αεροπλάνο. Αυτό, σε ένα κρίσιμο συμβάν, μπορεί να καταστεί επικίνδυνο. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Εμείς στο ΑΧΕΠΑ δεν έχουμε μαιευτικά περιστατικά. Οι συνάδελφοι που μετακινούνται στις Σέρρες όταν χρειαστεί να καλύψουν μια γέννα θα έχουν τη θεωρητική γνώση, αλλά όχι την εμπειρία. Δεν μιλάμε συνδικαλιστικά, ούτε για την επιθυμία μας να δουλεύουμε κοντά στο σπίτι μας. Μιλάμε για την ασφάλεια των ασθενών».

Οι συνεχείς εντολές βραχείας μετάθεσης εντείνουν το πρόβλημα των παραιτήσεων. Είναι πολύ χαρακτηριστικό το παράδειγμα που αναφέρει ο κ. Μπίκας: «Η μια παθολόγος που παραιτήθηκε τον Μάρτιο του 2021 από το νοσοκομείο Πύργου, παρότι Πυργιώτισσα, δουλεύει σε νοσοκομείο ΕΣΥ της Πάτρας. Με “εντέλλεσθε” την έστελναν πίσω στον Πύργο για να καλύπτει εφημερίες. Τώρα είναι σε διαδικασία παραίτησης από το ΕΣΥ γιατί δεν αντέχει άλλο αυτή την κατάσταση».

«Ενας περιοδεύων θίασος με καλή θέληση. Οταν η καλή θέληση γίνεται κανόνας, δείχνει προχειρότητα και έλλειψη προοπτικής».

«Οταν το “εντέλλεσθε” αφορά το δικό σου όνομα, νιώθεις περίεργα. Πάντα μέσα σου πιστεύεις ότι μπορεί να βρεθεί ένας από μηχανής θεός».