Τι είναι και πώς λειτουργούν τα πιστωτικά σημειώματα

Αφορούν συμφωνίες προμηθευτών σούπερ μάρκετ για τις εκπτώσεις σε προωθητικές ενέργειες.

Η χρήση των περίφημων πιστωτικών σημειωμάτων είναι γνωστή από παλιά στην ελληνική αγορά, μέθοδος νόμιμη μεν, με αμφίβολο όμως αποτέλεσμα διαχρονικά σε ό,τι αφορά τη μετακύλιση των εκπτώσεων στους τελικούς καταναλωτές. Δύο είναι οι βασικοί τρόποι λειτουργίας αυτού του μοντέλου: Εκπτώσεις τζίρου (ποσοτήτων

αγοράς): Οι συγκεκριμένες εκπτώσεις αφορούν παροχή του προμηθευτή προς τον πελάτη σε προσυμφωνημένο –από κοινού– ύψος αγορών, παρέχοντας ένα ποσοστό έκπτωσης με τη μορφή πιστωτικού τιμολογίου, είτε σε μηνιαία βάση είτε σε ετήσια. Στην ουσία πρόκειται για ετεροχρονισμένη έκπτωση (μηνιαία ή ετήσια) πάνω σε ήδη συμφωνημένη τιμή αγοράς προμήθειας των προϊόντων του προμηθευτή. Εκπτώσεις προωθητικών ενεργειών: Πρόκειται για προσυμφωνημένες προωθητικές ενέργειες μεταξύ του προμηθευτή και του εκάστοτε σούπερ μάρκετ, που αφορούν συγκεκριμένα προϊόντα. Η υλοποίηση των προωθητικών αυτών ενεργειών ανταμείβεται με συγκεκριμένες εκπτώσεις επί του συνολικού τζίρου της συγκεκριμένης κατηγορίας προϊόντων που συμμετέχουν στις προωθητικές ενέργειες, συνήθως με μορφή πιστωτικού τιμολογίου στο τέλος κάθε μήνα.

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού κατά την κλαδική μελέτη για τα σούπερ μάρκετ, μελέτη η οποία ολοκληρώθηκε το 2021, είχε επισημάνει χαρακτηριστικά αναφερόμενη στις εν λόγω εκπτώσεις: «Από τα στοιχεία που συλλέχθηκαν προέκυψε ότι οι εκπτώσεις - παροχές είναι κατά κανόνα μη συστηματικές και ετεροχρονισμένες (δηλαδή δεν σχετίζονται με τον χρόνο τιμολόγησης των προϊόντων που αφορούν και δεν συμπεριλαμβάνονται απευθείας στο κόστος αγοράς κατά τον χρόνο προμήθειας των προϊόντων από τα σούπερ μάρκετ). Αυτό δημιουργεί προβληματισμό κατά πόσο οι εν λόγω ωφέλειες μετακυλίονται στους καταναλωτές εν είδει χαμηλότερων τιμών λιανικής», προσθέτοντας σε άλλο σημείο ότι «η εξέταση πιθανής μετακύλισης στους καταναλωτές θα αποτελέσει αντικείμενο μελλοντικής επικαιροποίησης της κλαδικής μελέτης».

Η ιδιωτική ετικέτα

Στην ίδια μελέτη παρατηρήθηκε ότι στις περιπτώσεις προϊόντων όπου το μερίδιο αγοράς των ειδών ιδιωτικής ετικέτας είναι μικρό, κάτι που ισχύει για παράδειγμα για την κατηγορία των απορρυπαντικών, η οποία βρίσκεται και στο επίκεντρο της συζήτησης γύρω από τις προσφορές, παρατηρήθηκε υψηλός βαθμός μετακύλισης στην τελική τιμή καταναλωτή των αυξήσεων που κάνει ο προμηθευτής.

Ετσι, στην κατηγορία των απορρυπαντικών και ειδικά των απορρυπαντικών σε σκόνη, μια αύξηση της τιμής των προμηθευτών κατά 1% οδηγεί σε αύξηση στην τελική τιμή καταναλωτή κατά περίπου 0,63%.